PROF. DR. AYŞE BAYSAL’IN ARDINDAN

ayşebaysal

AYŞE BAYSAL’IN ARDINDAN

Hafızam beni yanıltmıyorsa Ayşe Baysal’ı 1961 yılının yazında Başdere Pazarı’nda tanıdım. Merak bu ya, sırf merakımı yenmek için ilk defa Başdere Pazarı’nı gidip görmek istemiştim, bizim köye iki saat mesafede bir yerdi, doğal olarak dağ yollarından yürüyerek gitmiştim.  Varınca pazarın çok kalabalık olduğunu gördüm. Herkes yöresel ürünlerini pazara getirip satmaya çalışıyordu. Bir ağustos günü olmalıydı, kar hoşafı yapıp satan satıcı benim en çok dikkatimi çekmişti, çevresinde insanlar sürekli cam bardaklarda buz gibi pekmez-kar karışım hoşafı serinleme adına içiyorlardı.  Kar hoşafı satan kişiyi izlerken biraz ilerde bir hareketlilik gördüm. Sonradan öğretmenler olduğunu anladığım bir grup içinde modern giyimli, başı açık döpiyes giyimli genç bir bayan gördüm. Bayanı 30-40 cm yüksekliğinde bir taşın üzerine çıkarılmış, oradaki kalabalığa bir şeyler anlatıyordu. Anlattığı boş şeyler değildi, öğüt verici ve aydınlatıcı bilgilerdi.  Sonradan öğrendiğime göre ABD’den yeni dönmüştü. O yıllarda devlet imkânı ile yurt dışına özellikle ABD’ye devlet bursu ile eğitim amaçlı gitmek ve ülkeye dönünce oradaki izlenimlerini anlatmak çok hoş anılar olsa gerek.

Ayşe Baysal İvriz Öğretmen Okulunu başarı ile bitirince Ankara Kız Teknik Yüksek Okuluna girer ve orayı da birincilikle bitirir. Tarım Bakanlığı’nda çalıştığı yıllarda bilgi ve görgüsünü artırmak için ABD’ye gönderilir. Yüksek Lisansını ve doktorasını orada tamamlayarak ülkemize beslenme uzmanı olarak döner. Hıfzıssıhha’da beslenme uzmanı olarak çalışırken Hacettepe Üniversitesi’de ders vermeye başlar. Bilhare bu üniversitede 1968 yılında Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı , 1970’te doçent, 1976’da profesör olur.

1980’li yıllarda Devlet Mahsuller Ofisi’nin silolarında üreticilerden satın alınan mercimekler bitirilmeyince, tüketim amaçlı  bir tanıtım kampanyasına girilir. Mercimeğin protein yönünden çok zengin olduğun yenilmesi gerektiğini o zaman tek kanal olan TRT’den anlatan kişi Prof. Dr. Ayşe Baysal’dı. Sayıca çok program yaptığından, mercimekten çeşit çeşit yemekler yapılarak çok yararlı bir besin olduğunu anlattığından  kamuoyu ona “Mercimek Profesörü “ demeye başlamıştı. Silolarda yığılan mercimeğin tüketciler tarafından eritilmesinde bilimsel katkısı oaln Ayşe Baysal,”Yeterli ve dengeli beslenme” kavramının yerleşmesine öncülük eden bir bilim kadınıdır.

  1. (şimdi Sarıveliler )İlçesi’nin Uğurlu köyünde 1927 yılında doğan Ayşe Baysal 13 Ağustos 2016 yılında Ankara’da hakkın rahmetine  kavuştu.

Çanakkale gazilerinden Osman Baysal’ın kızı olan Ayşe Baysal, köy işlerinde çalışamaz, sıska, cılız, işe yaramaz düşüncesi ile İvriz Öğretmen Okulu’na gönderilmiş, bilahare Hacettepe Üniversitesi’ne girmiş ve Gıda Teknolojileri Bölümünde Prof. Dr. Ayşe Baysal olarak emekli olmuştu.

Taşeli köylerinin birinden bir köy kızı olarak, tüm bağnazlıkları yenerek, kendinden sonra gelen kız öğrenciler örnek olan Ayşe Baysal’ın kadınlarımızın öz güven kazanmasında bir model olduğu inkâr edilemeyecek kadar gözle görülür bir gerçektir. Okumak isteyen Taşeli kızları için altın değerinde bir örnek olduğunu abartısız doğrudur diye düşünüyorum. Ülkemizde “yeterli ve dengeli beslenme”nin öncülüğünü yapan ve binlerce öğrenci yetiştiren  Ayşe Baysal’a Allah’tan tan rahmet dilerim. Mekânı cennet olsun!

14.08.2016. Hasan ŞİMŞEK